Đồng hành cùng sự phát triển của nền công nghiệp hóa thì các phương pháp cải tiến liên tục cũng liên tục được xây dựng và phát triển qua các giai đoạn khác nhau. Tuy nhiên tùy theo đặc thù của mỗi công ty, mỗi ngành nghề mà có mô hình cải tiến liên tục tương ứng phù hợp nhất, hiệu quả nhất.
Đến thời điểm hiện tại thì có thể điểm qua một số hệ thống nổi bật như sau:
1) TPS (Toyota Production System), Lean: Hệ thống cải tiến liên tục dựa trên nền tảng loại bỏ 7 loại lãng phí trong mọi hệ thống từ sản xuất đến các hoạt động hỗ trợ, kho vận. Ngày nay hệ thống này được phát triển lên tại Mỹ với tên gọi là Lean, và được ứng dụng rộng rãi ở nhiều công ty đặc biệt trong các lĩnh vực mà chất lượng sản phẩm cũng như chi phí phụ thuộc nhiều vào yếu tố con người, hoặc là sản phẩm có sự thay đổi liên tục tùy theo yêu cầu của khách hàng, cũng như các ngành dịch vụ.
2) Six sigma: hệ thống cải tiến liên tục dựa trên quy trình DMAIC được phát triển bởi tập đoàn Motorola trong những năm thập niên 1980s, ban đầu tập trung vào việc cải tiến chất lượng và loại bỏ các chi phí, lãng phí do chất lượng thấp gây nên. Hệ thống này được áp dụng rộng rãi trong rất nhiều công ty, đặc biệt là các lĩnh vực mà chất lượng sản phẩm phụ thuộc nhiều vào yếu tố con người, hoặc vòng đời sản phẩm rất ngắn.
3) TPM (Total productive management), WCM (Worldclass manufacturing): hệ thống cải tiến liên tục được áp dụng bởi khá nhiều công ty trên thế giới, đặc biệt là các công ty có hệ thống máy móc thiết bị có mức độ tự động hóa cao. Hệ thống này được áp dụng rộng rãi trong các nhà máy thực phẩm, FMCG...
Để lựa chọn được mô hình cải tiến liên tục nhất, có thể dựa trên một số tiêu chí như sau:
1) Mức độ nghiêm túc cũng như cam kết của lãnh đạo công ty. Đây là điều kiện tiên quyết đầu tiên để lựa chọn bất kỳ mô hình cải tiến nào. Một chương trình cải tiến cũng như bất kỳ sản phẩm, dự án nào của công ty, nếu thiếu yếu tố này thì chắc chắn kết quả sẽ không được như ý, hay chính là thất bại.
2) Sự sẵn sàng của lực lượng lao động: không thể triển khai bất kỳ hoạt động cải tiến nào nếu như thiếu sự hiểu biết của người lao động, cũng như thiếu một nhân tố chính có đam mê, nhiệt huyết với công cuộc cải tiến. Sự sẵn sàng của lực lượng lao động (không bao gồm lãnh đạo) có thể chia làm 2 mục chính, thứ nhất là người lãnh đạo công cuộc cải tiến, thứ hai là lực lượng lao động chính làm ra sản phẩm.
3) Đặc thù của công ty:
- Mức độ tự động hóa cao, hệ thống vận hành chủ yếu dưới sự hỗ trợ của máy tính và hệ thống, chỉ có ít nhân viên vận hành (thường có trình độ đại học) điều hành hoạt động của máy móc thì mô hình phù hợp thường là TPM, nơi có rất nhiều công cụ được phát triển để nâng cao hiệu suất sử dụng máy móc và thiết bị, cũng như cải tiến chất lượng.
- Mức độ tự động hóa thấp, chất lượng sản phẩm phụ thuộc nhiều vào thao tác của con người cũng như sự quản lý công nhân.
- Sự đa dạng của sản phẩm: nếu công ty chỉ có một vài dòng sản phẩm cố định, chạy liên tục với năng suất lớn (thường là các sản phẩm FMCG) thì hệ thống phù hợp sẽ là TPM. Nếu công ty có sản phẩm thay đổi liên tục, hoặc vòng đời sản phẩm ngắn (ví dụ các ngành dịch vụ, các ngành sản xuất điện thoại, thời trang...) thì hệ thống phù hợp thường là Lean & Six sigma.
4) Thời gian triển khai:
- TPM đòi hỏi phải có nền tảng technical rất vững, thời gian triển khai lâu, thông thường phải tính bằng chục năm. Tuy nhiên bù lại thì hiệu quả của chương trình này cũng rất cao.
- Lean và Six sigma thì đơn giản hơn, thời gian triển khai ngắn, dễ nắm bắt, dễ áp dụng, hiệu quả nhanh chóng, cũng không hề thua kém TPM.
___Written by Lean4vn___
