Hiệp
định TPP được coi là một hiệp định mang tính bước ngoặt của thế kỷ 21. Hiệp
định bao gồm 30 chương, không chỉ đề cập đến các lĩnh vực hàng hóa, dịch vụ,
đầu tư, mà còn cả những vấn đề mới như thương mại điện tử, doanh nghiệp nhà
nước...
Hôm qua 5/10, Bộ trưởng của 12 nước tham gia Hiệp định Đối tác
xuyên Thái Bình Dương (TPP) gồm Ốt-xtrây-lia, Bru-nây, Ca-na-đa, Chi-lê, Nhật
Bản, Ma-lai-xi-a, Mê-hi-cô, Niu Di-lân, Pê-ru, Xinh-ga-po, Hoa Kỳ và Việt Nam,
đã tuyên bố kết thúc đàm phán TPP.
 |
12 nước tham gia Hiệp định TPP
|
Việc kết thúc đàm phán hiệp định này với các tiêu chuẩn mới và cao
về thương mại và đầu tư tại khu vực châu Á Thái Bình Dương là một bước quan
trọng để tiến tới mục tiêu cao nhất về thương mại tự do và hội nhập trên toàn
khu vực.
Hiệp định TPP gồm có 30 chương điều chỉnh thương mại và các vấn đề
liên quan tới thương mại, bắt đầu từ thương mại hàng hóa và tiếp tục với hải
quan và thuận lợi hóa thương mại; vệ sinh kiểm dịch động thực vật; hàng rào kỹ
thuật đối với thương mại; quy định về phòng vệ thương mại; đầu tư; dịch vụ;
thương mại điện tử; sở hữu trí tuệ; lao động; môi trường; các chương về “các
vấn đề xuyên suốt” nhằm bảo đảm Hiệp định TPP đạt được tiềm năng của mình về
phát triển, tính cạnh tranh và tính bao hàm; giải quyết tranh chấp; ngoại lệ và
các điều khoản về thể chế.
Về Thương mại hàng hóa
Các Bên tham gia TPP nhất trí xóa bỏ hoặc cắt giảm thuế quan và
các hàng rào phi thuế quan đối với hàng hóa công nghiệp và xóa bỏ hoặc cắt giảm
thuế quan cũng như các chính sách mang tính hạn chế khác đối với hàng hóa nông
nghiệp.
Việc tiếp cận mang tính ưu đãi thông qua Hiệp định TPP sẽ làm gia
tăng thương mại giữa các nước TPP với thị trường gồm 800 triệu dân và sẽ hỗ trợ
cho việc làm chất lượng cao tại tất cả 12 nước thành viên.
Việc xóa bỏ phần lớn thuế quan đối với hàng công nghiệp sẽ được
thực hiện ngay lập tức mặc dù thuế quan đối với một số mặt hàng sẽ được xóa bỏ
với lộ trình dài hơn do các Bên thống nhất.
Các Bên cũng nhất trí không sử dụng các yêu cầu về thực hiện như
là điều kiện để một số nước áp đặt cho các doanh nghiệp để được hưởng các lợi
ích về thuế quan.
Ngoài ra, các Bên nhất trí không áp dụng các hạn chế xuất khẩu,
nhập khẩu và các loại thuế không phù hợp với WTO, bao gồm cả đối với hàng tân
trang - việc này được cho là sẽ thúc đẩy việc tái chế tất cả các bộ phận
để chuyển thành các sản phẩm mới. Nếu các Bên TPP duy trì yêu cầu cấp phép nhập
khẩu hoặc xuất khẩu thì phải thông báo cho các Bên kia về những quy trình không
nhằm mục đích làm chậm sự lưu thông thương mại.
Đối với hàng nông nghiệp, các Bên sẽ xóa bỏ hoặc cắt giảm thuế
quan và các chính sách mang tính hạn chế khác. Các Bên TPP nhất trí thúc đẩy
cải cách về mặt chính sách, bao gồm cả việc thông qua xóa bỏ trợ cấp xuất khẩu
nông nghiệp, hợp tác trong WTO để xây dựng các quy định về tín dụng xuất khẩu
và giới hạn khoảng thời gian cho phép áp dụng các hạn chế đối với xuất khẩu
lương thực nhằm bảo đảm hơn nữa an ninh lương thực trong khu vực.
Dệt may
Các Bên tham gia TPP nhất trí xóa bỏ thuế quan đối với hàng dệt
may – ngành công nghiệp đóng vai trò quan trọng vào tăng trưởng kinh tế tại một
số thị trường của các nước TPP.
Hầu hết thuế quan sẽ được xóa bỏ ngay lập tức, mặt dù thuế quan
đối với một số mặt hàng nhạy cảm sẽ được xóa bỏ với lộ trình dài hơn do các Bên
thống nhất. Chương Dệt may cũng bao gồm các quy tắc xuất xứ cụ thể yêu cầu việc
sử dụng sợi và vải từ khu vực TPP
Để gỡ rối tình trạng “bát mỳ ống” của quy tắc xuất xứ gây trở ngại
cho doanh nghiệp trong việc tận dụng các FTA trước đó trong khu vực, thúc đẩy
chuỗi cung ứng khu vực và bảo đảm rằng các nước TPP sẽ là những người hưởng lợi
chính của Hiệp định hơn là các nước không phải là thành viên, 12 nước Thành
viên TPP đã thống nhất về một bộ quy tắc xuất xứ chung để xác định một hàng hóa
cụ thể “có xuất xứ” và do vậy được hưởng thuế quan ưu đãi trong TPP.
Hiệp định TPP quy định về “cộng gộp” để các nguyên liệu đầu vào từ
một Bên TPP được đối xử như những nguyên liệu từ một Bên khác nếu được sử dụng
để sản xuất ra một sản phẩm tại bất kỳ một Bên TPP.
Theo Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công thương) có 5 đặc
điểm chính khiến TPP trở thành Hiệp định mang tính bước ngoặt của thế kỷ 21:
Thứ nhất, tiếp cận thị trường một cách
toàn diện. Hiệp định TPP cắt giảm thuế quan và các hàng rào phi thuế
về căn bản đối với tất cả thương mại hàng hóa và dịch vụ và điều chỉnh toàn bộ
các lĩnh vực về thương mại trong đó có thương mại hàng hóa, dịch vụ và đầu tư
nhằm tạo ra các cơ hội và lợi ích mới cho doanh nghiệp, người lao động và người
tiêu dùng của các nước thành viên.
Thứ hai, tiếp cận mang tính khu vực
trong việc đưa ra các cam kết. Hiệp định TPP tạo thuận lợi cho việc
phát triển sản xuất và dây chuyền cung ứng, cũng như thương mại không gián
đoạn, đẩy mạnh tính hiệu quả và hỗ trợ thực hiện mục tiêu về tạo việc làm, nâng
cao mức sống, thúc đẩy các nỗ lực bảo tồn và tạo thuận lợi cho việc hội nhập
qua biên giới cũng như mở cửa thị trường trong nước.
Thứ ba, giải quyết các thách thức mới
đối với thương mại. Hiệp định TPP thúc đẩy việc đổi mới, năng suất
và tính cạnh tranh thông qua việc giải quyết các vấn đề mới, trong đó bao gồm
việc phát triển nền kinh tế số và vai trò ngày càng tăng của các doanh nghiệp
Nhà nước trong nền kinh tế toàn cầu.
Thứ tư, bao hàm toàn bộ các yếu tố liên
quan đến thương mại. Hiệp định TPP bao gồm các yếu tố mới được đưa
ra để bảo đảm rằng các nền kinh tế ở tất cả các cấp độ phát triển và doanh
nghiệp thuộc mọi quy mô đều có thể hưởng lợi từ thương mại.
Hiệp định bao gồm các cam kết nhằm giúp đỡ các doanh nghiệp vừa và
nhỏ hiểu rõ về Hiệp định, tận dụng được những cơ hội mà Hiệp định mang lại và
nêu lên những thách thức đáng chú ý tới chính phủ các nước thành viên.
Hiệp định cũng bao gồm những cam kết cụ thể về phát triển và nâng
cao năng lực thương mại để đảm bảo rằng tất cả các Bên đều có thể đáp ứng được
những cam kết trong Hiệp định và tận dụng được đầy đủ những lợi ích của Hiệp
định.
Thứ năm, nền tảng cho hội nhập khu vực.
Hiệp định TPP được ra đời để tạo ra nền tảng cho việc hội nhập kinh tế khu vực
và được xây dựng để bao hàm cả những nền kinh tế khác xuyên khu vực châu Á -
Thái Bình Dương.
(Nguồn: infonet.vn)
